ยาเพร็พ (PrEP-Pre-Exposure Prophylaxis)
คือ ยาที่ใช้ป้องกันการติดเชื้อเอชไอวี หรือกินก่อนที่จะไปติดเชื้อเอชไอวี โดยเริ่มกินเตรียมไว้ก่อนจะมีโอกาสสัมผัสเชื้อ โดยการรับประทานยาวันละหนึ่งเม็ดทุกวัน ตัวยาจะเข้าไปสะสมอยู่ในร่างกาย เมื่อตัวยาในร่างกายมีสูงมากพอจะสามารถป้องกันไม่ให้เชื้อเอชไอวีเกาะกับเม็ดเลือดขาวได้ แต่ยาเพร็พไม่สามารถป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์อื่น ๆ ได้ จึงยังจำเป็นต้องใช้ถุงยางอนามัยในการป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์อื่น ๆ
ผู้ที่ควรจะได้รับยาเพร็พ
- ป้องกันการติดเชื้อเอชไอวีก่อนที่จะมีความเสี่ยง ทางเพศสัมพันธ์ ในผู้ที่มีผลตรวจเลือดเป็นลบ
- กินในกรณีที่รู้ว่าตัวเองมีความเสี่ยง เช่น ไม่ใส่ถุงยางอนามัย มีคู่นอนหลายคน
- เป็นเพศชายที่มีเพศสัมพันธ์ทางทวารหนักกับผู้ชายคนอื่น และไม่ได้ใช้ถุงยางอนามัยเป็นประจำ
- ชายหรือหญิงที่ทำงานบริการทางเพศ
- คู่ของคุณมีเชื้อเอชไอวี แต่ไม่รับประทานยาต้านเชื้อเอชไอวี และไม่
ใช้ถุงยางอนามัยเป็นประจำ
วิธีการใช้ยาเพร็พ
- ตรวจเลือดที่คลินิกเทคนิคทางการแพทย์ หรือโรงพยาบาล หากการตรวจหาเชื้อเอชไอวี ถ้าผลแสดงว่าคุณมีเชื้อเอชไอวีอยู่แล้วคุณไม่ควรใช้เพร็พ (PrEP)
- การตรวจหาไวรัสตับอักเสบบี หากคุณมีโรคไวรัสตับอักเสบบีที่เรื้อรังคุณอาจจะต้องพบแพทย์ผู้เชี่ยวชาญก่อนที่คุณจะรู้ว่าคุณสามารถใช้เพร็พ(PrEP) ได้หรือไม่
- ส่งผลตรวจ และสั่งจ่ายยาโดยแพทย์ และเภสัชกร
- กินยาเป็นประจำทุกวัน วันละ 1 ครั้ง
- ประสิทธิภาพการป้องกันการติดเชื้อเอชไอวีอยู่ที่ประมาณร้อยละ 90 หากกินยาอย่างสม่ำเสมอ
- ตรวจเลือดทุก ๆ 3 เดือน สามารถป้องกันการติดเชื้อได้เกือบ 100% ถ้าทำตามเงื่อนไข แต่ไม่สามารถป้องกันการตั้งครรภ์ และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์อื่น ๆ ได้ เช่น หนองใน หนองในเทียม หรือซิฟิลิส
- การตรวจไต (จากการตรวจเลือด) เนื่องจากสามารถรับผลกระทบจากยาเพร็พ (PrEP) ได
- ถ้าไม่มีความเสี่ยงแล้ว สามารถหยุดได้หลังมีความเสี่ยงครั้งสุดท้าย 4 สัปดาห์
ผลข้างเคียงของยาเพร็พ
อาการคลื่นไส้, เวียนศีรษะ, ปวดหัว, เหน็ดเหนื่อย,ปวดท้อง และท้องเสีย โดยปกติอาการเหล่านี้จะหยุดหลังจากสองถึงสามสัปดาห์ แต่ถ้ามีอาการนานมากกว่านั้นคุณควรพบแพทย์ของคุณ
ยาเป๊ป (PEP- Post-Exposure Prophylaxis)
คือ ยาต้านไวรัสฉุกเฉิน สำหรับผู้ที่เพิ่งสัมผัสเชื้อ ไม่เกิน 72 ชั่วโมง หรือ สำหรับผู้ไม่ติดเชื้อที่บังเอิญหรือมีความจำเป็น หรือไม่ตั้งใจแต่ไปสัมผัสเชื้อเอชไอวี มาแล้ว โดยต้องกินยาต้านให้เร็วที่สุดหลังสัมผัสเชื้อ เพราะการติดเชื้อเอชไอวีจะเกิดอยู่เฉพาะที่ในตอนแรก โดยการติดเชื้อทั่วร่างกายจะต้องใช้เวลาอย่างน้อย 1-3 วันหลังการสัมผัส ซึ่งต้องกินยาเป็นเวลา 28 วัน ทำให้มีโอกาสที่เชื้อจะไม่กระจายสู่ร่างกายได้
ผู้ที่ควรจะได้รับยาเป๊ป
- ป้องกันการติดเชื้อเอชไอวีหลังจากที่มีความเสี่ยงมาแล้ว
- กินในกรณีฉุกเฉิน เช่น มีเพศสัมพันธ์แล้วถุงยางอนามัยแตก
- กินให้เร็วที่สุด หรือภายในไม่เกิน 72 ชั่วโมง
- ประสิทธิภาพการป้องกันการติดเชื้อเอชไอวีอยู่ที่ประมาณร้อยละ 70-80
- กินให้ครบ 28 วัน หากกินไม่ครบประสิทธิภาพการป้องกันจะลดลง
- มีสูตรยาหลายสูตรขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของแพทย์
- หากไม่มั่นใจว่าการสัมผัสนั้นทำให้ติดเชื้อได้หรือไม่ สามารถปรึกษาแพทย์ก่อนได้โดยเร็วที่สุด
วิธีการใช้ยาเป๊ป
- ปรึกษาและตรวจกับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ โดยขึ้นอยู่กับการพิจารณาของแพทย์
- แพทย์จะสั่งตรวจเลือดหาเชื้อเอชไอวี ตรวจไวรัสตับอักเสบบี การทำงานของตับและไตก่อนรับยาเป็ป (หากติดเชื้อเอชไอวีอยู่ก่อนแล้ว จะไม่สามารถใช้ยาเป็ปได้)
- ต้องได้รับทันที ไม่เกิน 72 ชั่วโมง
- รับยาติดต่อกัน 28 วัน ถ้ารับยาเร็ว สามารถป้องกันการติดเชื้อได้กว่า 80% แต่หากติดเชื้ออยู่แล้ว ไม่สามารถใช้ได้
ผลข้างเคียงของยาเป๊ป
อาการคลื่นไส้อาเจียน ปวดศีรษะ มึนศีรษะ นอนไม่หลับ อาการส่วนใหญ่จะเกิดขึ้นในช่วง 3-5 วันแรกหลังจากเริ่มกินยา และจะหายไปภายใน 7 วัน ซึ่งผลข้างเคียงของยาเป๊ปจะเกิดมากหรือน้อยขึ้นกับสูตรของยาเป๊ป
สิ่งสำคัญในการรับประทานยาต้านไวรัส ทั้งยาเพร็พ และยาเป๊ป คือ
- รับประทานให้ตรงเวลา เนื่องจากเชื้อไวรัสเอชไอวี มีโอกาสดื้อยาสูงมาก โดยส่วนใหญ่แพทย์จะจัดให้ทาน 8.00 และ 20.00 น. เพราะว่าปริมาณยาในร่างกายจะได้สม่ำเสมอ และพยายามอย่าลืมในแต่ละวัน เพราะจะก่อให้เกิดการดื้อยาเช่นกัน
- ระมัดระวังเรื่องผลข้างเคียงของยา เช่น คลื่นไส้อาเจียน น้ำหนักลด การทำงานของตับและไตอักเสบ
- อย่าลืมว่ายาต้านไวรัสเอชไอวี ไม่ได้ป้องกันการติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์อื่นๆ เช่น ไวรัสตับอักเสบบี และซี ที่มีโอกาสทำให้เกิดโรคมะเร็งตับได้ในอนาคต
- กินในเฉพาะช่วงที่มีความเสี่ยงได้ เช่น ช่วงที่เปลี่ยนคู่นอนบ่อยๆ และหลังหยุดกินต้องตรวจหาเชื้อเอชไอวี ด้วยเสมอ
รับยาเพร็พ (PrEP) และยาเป๊ป (PEP) รับได้ที่ไหนในภูเก็ต?
ภูเก็ต เมดิคอล คลินิก ให้บริการที่ใกล้ชิด ด้วยทีมแพทย์เฉพาะทาง พร้อมทั้งทีมงานที่มีความชำนาญ พร้อมให้คำปรึกษาและ การรักษา โดยคุณสามารถเข้ารับบริการได้ทั้ง walk-in หรือนัดหมายล่วงหน้า เพื่อความสะดวกรวดเร็วในการเข้ารับบริการ
จองคิวออนไลน์ https://phuketmedicalclinic.youcanbook.me
เวลาทำการ 🕙 10:00-18:00 น. ทุกวัน
เบอร์ติดต่อ ☎️ 096-696-2449
Line id : @pmcphuket (มี @ ด้วยนะครับ) หรือ https://lin.ee/R1TKRDo
แผนที่ 📌https://goo.gl/maps/xu45eTQUTjgpukJa7
Website 🌐https://phuketmedicalclinic.com
ปรึกษาแพทย์หรือสอบถามเพิ่มเติมได้เลยนะครับ
Inbox : m.me/100483916443107
สุขภาพคุณให้เราดูแล#คลินิกภูเก็ต
Phuket #Clinic #ภูเก็ตเมดิคอลคลินิก
